Przeczytaj wypowiedzi dzieci, a następnie pod każdą z nich zapisz nazwę przedstawia-nego gatunku płaza. Gdy byłam w górach, spotkałam płaza o jaskrawym żółto-czarnym ubarwieniu. Tata nie pozwolił mi go dotykać, ponieważ jego skóra wytwarza jad. _____ W ogrodzie na krzewie widziałem płaza o intensywnie zielonym kolorze.
Zgodnie z definicją Gobana-Klasa (1999: 54), który określa ogólny proces komunikowania jako „transmisję‖ i za „podstawową triadę procesu komunikowania‖ przyjmuje nadawcę, przekaz i odbiorcę, można wymienić następujące kanały komunikacyjne: gry internetowe, poczta elektroniczna, transfer plików, udostępnianie informacji w sieci WWW, grupy dyskusyjne (por. Grzenia 2006: 24). Portal społecznościowy Facebook łączy w sobie wszystkie wymienione kanały komunikacyjne, a także wiele innych, umożliwia bowiem: prowadzenie prywatnych konwersacji w wewnętrznym komunikatorze, dodawanie zasobów do profilu swoich znajomych, tworzenie grup, komentowanie aktywności innych użytkowników, wymianę zasobów, oznaczanie użytkowników na swoich zdjęciach, udział w grach społecznościowych, oznaczanie relacji rodzinnych i partnerskich, organizowanie wydarzeń i zapraszanie na nie swoich znajomych. Grzenia (2006: 89–94) wyróżnia trzy typy sytuacji komunikacyjnych: konwersacyjny, e-mailowy, hipertekstowy. W ramach portalu społecznościowego Facebook mogą zachodzić wszystkie trzy typy sytuacji komunikacyjnych, jeśli przyjmiemy, że sytuacja komunikacyjna określona jako e-mailowa jest przesyłaniem wiadomości tekstowej w trybie asymetrycznym. Po uprzednim zarejestrowaniu się (zob. grafika 23) użytkownicy mają możliwość dodania podstawowych danych o sobie, danych personalnych i kontaktowych, 126 przebiegu edukacji, zatrudnienia; mogą także tworzyć galerie zdjęć, zaznaczać swoją obecność na mapie oraz prowadzić mikroblog (por. także Dudziak 2013: 330–331). Grafika 23: Okno rejestracji na portalu społecznościowym Facebook Ponadto użytkownicy mogą udostępniać i przeglądać udostępnione przez innych treści zorganizowane w przedstawiony poniżej sposób (zob. grafika 24). Grafika 24: Treści udostępniane w ramach portalu społecznościowego Facebook Użytkownicy mogą nie tylko dodawać i przeglądać udostępnione treści, ale także komentować je i udostępniać dalej swoim znajomym oraz oznaczać za pomocą emotikonów „Lubię to!‖ lub innych. 127 Dany użytkownik może wyszukać interesujące go treści w ramach portalu poprzez funkcję „Szukaj‖ (zob. grafika 25). Grafika 25: Wyszukiwanie słów kluczy Funkcja ta pozwala wyszukać wpisane słowo zarówno w treści tzw. postu (tekst główny udostępniany przez użytkownika w formie tekstowej, obrazkowej lub wideo, a także w formie hiperłącza), jak i w komentarzach, które zostały dodane przez innych użytkowników w ramach serwisu. Wyniki dla wpisanego słowa mogą pojawić się w dziesięciu kategoriach: posty, osoby, zdjęcia, filmy, market place, strony, miejsca, grupy, aplikacje, wydarzenia. Po zaznaczeniu funkcji „wszystkie‖, zostaną wyświetlone wyniki dla wszystkich zebranych kategorii (zob. grafika 26). Grafika 26: Wykaz kategorii dla wybranych słów kluczy w porządku horyzontalnym Wyświetlane wyniki mogą być także określone dla kryteriów wyszczególnionych na grafice 26. 128 Grafika 27: Wykaz kategorii wybranych treści dla słów kluczy w porządku wertykalnym Po wpisaniu słowa klucza, np. „portal‖, i wybraniu kategorii „posty‖ oraz „publiczne‖ na początku listy wyświetla się treść zaprezentowana na grafice 28 (wraz ze słowem kluczem zaznaczonym na niebiesko). 129 Grafika 28: Treść154 zamieszczona na portalu społecznościowym Facebook wyświetlona dla słowa klucza „portal‖, (dostęp: 11 kwietnia 2019) Po kliknięciu na komunikat „5 komentarzy‖, a następnie wybraniu polecenia „Zobacz wszystkie komentarze‖, wyświetla się lista wraz z dodanymi przez użytkowników155 komentarzami (zob. grafika 29). 154 Dane dotyczące nazwy miasta zostały usunięte. 155 Dane personalne, a także zdjęcia profilowe użytkowników zostały usunięte. 130 Grafika 29: Komentarze dodane przez użytkowników serwisu społecznościowego Facebook Powyższe treści są przykładem wcześniej zaprezentowanej UCC. Ponadto zawierają elementy charakterystyczne dla komunikacji internetowej w ramach serwisu społecznościowego Facebook: a) hiperłącza w postaci samych imion lub imion wraz z nazwiskami (usuniętymi na potrzeby niniejszej dysertacji); b) elementy graficzne, które w języku internetowym nazywane są emotikonami; c) elementy hierarchizujące wypowiedzi użytkowników poprzez dodawanie treści w odpowiednim miejscu za pomocą ikony „Odpowiedz‖; d) ikony „Lubię to!‖ i inne przekazujące ładunek emocjonalny w ramach danego komunikatu. W odniesieniu do określonych w poprzednim rozdziale grup mniejszościowych, będących kategoriami organizującymi selekcję treści: mniejszość muzułmańska, mniejszość romska, 131 mniejszość ukraińska, mniejszość żydowska, określa się następujące słowa klucze dla języka polskiego i języka niemieckiego: Lp. Słowa klucze w języku polskim Słowa klucze w języku niemieckim 1. muzułmanin156, muzułmanka, muzułmański Muslim157, Muselmanin, Moslem, Muslimin, Moslemin, Muslima, muslimisch, moslemisch, mosleminisch 2. Cygan158, Cyganka, cygański, Rom, Romka, romski Rom, romanisch, Zigeuner, Zigeunerin, zigeunerisch 3. Ukrainiec, Ukrainka, ukraiński Ukrainer, Ukrainerin, ukrainisch 4. Żyd, Żydówka, żydowski Jude, Jüdin, jüdisch Tabela 14: Słowa klucze w języku polskim i niemieckim Niehomogeniczny charakter słów kluczy umożliwia przeprowadzenie badania pilotażowego i zasadniczego zawierającego odniesienia do treści dotyczących określonych w badaniu grup mniejszościowych. Treści niezwiązane z określonymi grupami mniejszościowymi pojawiają się w przypadku słowa Roma. Słowo to po wpisaniu implikuje dodatkowo wyniki w języku włoskim dotyczące klubu piłkarskiego AS Roma oraz nazwy miasta w języku polskim – Rzymu. Treści niezwiązane z określonymi w badaniu grupami mniejszościowymi zostaną pominięte. Po wpisaniu słowa klucza i określeniu odpowiednich kategorii dla wyników wyszukiwania wyświetla się określona zawartość portalu pod względem lokalizacji publikacji, daty publikacji (dla danego roku), a także jej typu (opublikowana do wiadomości publicznej, prywatnej lub w obrębie danej grupy). Do badania pilotażowego i zasadniczego określa się następujące podkreślone kategorie: 156 Do badania włączono także formy fleksyjne podanych wyrazów. 157 Wszystkie słowa występują w Uniwersalnym słowniku języka niemieckiego DUDEN (niem. Deutsches Universalwörterbuch DUDEN); w tym spisie pominięto słowa oznaczone jako „przestarzałe‖ (niem. veraltet) oraz „pejoratywne‖ (niem. scherzhaft). 158 Za Kozakiewicz (2016: 30) przyjmuje się, iż „etnonim Cyganie, począwszy od swej niepewnej etymologii, posiadał jednoznacznie negatywny charakter‖; postuluje się używanie endoetnonimu Romowie, który „niejako zrywa z negatywnym wizerunkiem‖; etnonim Cyganie zostanie włączony tylko do słów kluczy z uwagi na zebranie większej ilości treści dotyczącej tej mniejszości. O wiele więcej wyników dla mniejszości romskiej implikuje słowo Cyganie niż Romowie. O słowie Zigeuner w języku niemieckim pisała także Tenchini (2017: 248–265). Badaczka konstatuje w abstrakcie, iż epitet Zigeuner „identifies mainly the traditional «nomadic» Roma and Sinti people in a derogatory way‖. 132 POSTY OD: o … o Publiczne, TYP POSTA: o Wszystkie posty, o …, OPUBLIKOWANO W GRUPIE: o Dowolna grupa, o …, OZNACZONA LOKALIZACJA o Dowolne, o … DATA PUBLIKOWANIA o 2019, o 2018, o … Podsumowanie Celem niniejszego rozdziału było przede wszystkim przybliżenie mediów społecznościowych, należących do nich serwisów społecznościowych, a także komunikacji w nich z perspektywy językoznawczej. Używane w niniejszej pracy terminy „serwis społecznościowy‖ i „portal społecznościowy‖ nie są synonimiczne z terminem „media społecznościowe‖. Serwisy społecznościowe należą do mediów społecznościowych (por. klasyfikację mediów społecznościowych, Kaplan i Haenlein 2010: 62), które z punktu widzenia technicznego są oparte na Web i w uproszczeniu na treściach tworzonych przez ich użytkowników (UGC/UCC). Do badania empirycznego niniejszej dysertacji został wybrany portal społecznościowy Facebook. Facebook był w 2015 roku najczęściej odwiedzaną stroną internetową w Polsce (badanie NetTrack), w Niemczech plasuje się na czwartym miejscu, a w klasyfikacji ogólnoświatowej jest na trzecim miejscu (według przeglądarki internetowej Alexa, marzec 2018). Porównując strukturę wiekową, informacje dotyczące miejsca zamieszkania i wykształcenia użytkowników serwisu społecznościowego Facebook w Polsce i Niemczech (stan badań: 2018–2019), należy zauważyć, iż zarówno w Polsce, jak i w Niemczech największą grupę stanowią użytkownicy w wieku od 25 do 34 133 lat. Najczęściej mają średnie wykształcenie (w Polsce na drugim miejscu są osoby z wykształceniem wyższym). Natomiast pod względem zamieszkania największą liczbę użytkowników portalu w Polsce stanowią osoby mieszkające na wsi (nie ma dostępnych danych dotyczących Niemiec). Portal społecznościowy jest rozumiany w niniejszej pracy w uproszczeniu jako platforma umożliwiająca jej użytkownikom wymianę prywatnych wiadomości lub wiadomości w ramach danej grupy, a przede wszystkim dodawanie treści ( zdjęć, plików wideo, audio, a także w formie tekstowej lub zewnętrznych linków do artykułów prasowych, których treść pojawia się również w ramach platformy) i komentarzy (por. także Levinson 2010). Z uwagi na cel badań niniejszej dysertacji i materiał badawczy obejmujący wyłącznie treści portalu społecznościowego Facebook, w tym komentarze dodawane przez użytkowników serwisu, których warunkiem wymiany informacji jest korzystanie z urządzeń tworzących sieć globalną, określa się rodzaj komunikacji jako internetowy. Termin „komunikacja elektroniczna‖ byłby zbyt szeroki w stosunku do materiału badawczego, natomiast termin „komunikacja komputerowa‖ uzależnia badania od formy urządzenia nadawczo-odbiorczego. Treści dodawane przez użytkowników mogą być tworzone również na telefonie komórkowym (statystyki portalu pokazują, że ponad 29 milionów z 32 milionów korzystających dziennie użytkowników Facebooka w Niemczech w 2018 roku korzystało z jego usług za pomocą urządzeń mobilnych). Komunikację internetową, stanowiącą przedmiot badań niniejszej dysertacji, cechują: spontaniczność, kolokwialność, multimedialność, hipertekstowość, hierarchiczność, automatyzacja oraz dynamiczność. Dla określonych w poprzednim rozdziale grup mniejszościowych przyjmuje się następujące słowa klucze wraz z ich formami fleksyjnymi dla języka polskiego i języka niemieckiego: a) mniejszość muzułmańska: Muzułmanin, Muzułmanka, muzułmański, Moslem, Muslimin, Moslemin, Muslima, Muselmanin, muslimisch, moslemisch, mosleminisch; b) mniejszość romska: Cygan159, Cyganka, cygański, Rom, Romka, romski, Rom, romanisch, Zigeuner, Zigeunerin, zigeunerisch; 159 Zob. przyp. 158. 134 c) mniejszość ukraińska: Ukrainiec, Ukrainka, ukraiński, Ukrainer, Ukrainerin, ukrainisch; d) mniejszość żydowska: Żyd, Żydówka, żydowski, Jude, Jüdin, jüdisch. Po wpisaniu słowa klucza z powyższej listy i określeniu odpowiednich kategorii dla wyników wyszukiwania zostanie wyświetlona określona zawartość portalu pod względem lokalizacji publikacji (dowolna dla badania pilotażowego i zasadniczego), daty publikacji (kolejno dla lat 2018, 2019 i stycznia 2020), a także jej typu (opublikowana jako wiadomość publiczna). 135Jak wynika z opublikowanego właśnie raportu CERT Polska - w ubiegłym roku najczęściej występującym typem ataku był phishing, czyli niebezpieczna próba wyłudzenia loginu i hasła do np. konta bankowego, poczty elektronicznej lub portalu społecznościowego. Ten rodzaj incydentu w 2019 r. stanowił ok. 54,2% wszystkich zgłoszeń do Częściowo przez brak wiedzy, częściowo przez pośpiech i niskie oczekiwania w internetowej komunikacji – piszemy jak nieuki. Potwierdził to najnowszy raport, w którym znalazło się 100 najczęściej popełnianych przez Polaków błędów językowych. Z okazji Dnia Języka Ojczystego, który został ustanowiony przez UNESCO w 1999 roku i ma na celu podkreślić bogactwo różnorodności językowej świata, portal we współpracy z serwisem już po raz drugi zbadał jakość polszczyzny, którą posługują się internauci. Wnioski z 2018 roku nie nastrajały optymistycznie, a raport jednoznacznie pobudził do refleksji – quo vadis, internetowa polszczyzno? Sporo się jednak zmienia w czasach wszechobecnej informatyzacji, gdy internet jest jedną z głównych rozrywek niemal każdego człowieka, a prasa powoli znika z rynku. Coraz mniej osób ma kontakt z podręcznikową polszczyzną i zaczyna posługiwać się niemal wyłącznie językiem potocznym. W efekcie piszemy tak, jak mówimy, a komunikatywność staje się ważniejsza od estetyki wypowiedzi. Z nowego raportu wynika więc, że jakość poprawnej polszczyzny w 2019 roku jest jeszcze gorsza niż w 2018. Trudno wyobrazić sobie dzień bez natknięcia się na takie błędy jak „wogóle”, „napewno” czy „na prawdę”. Polszczyzna w sieci leży i kwiczy. Najnowsza analiza, która to potwierdza, dotyczyła 158 błędów językowych w różnych konfiguracjach i obejmowała 12 miesięcy (od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku). Łączna liczba otrzymanych i przeanalizowanych danych wyniosła 4 404 887. Oznacza to, że polscy internauci w 2019 roku popełnili o 10 proc. więcej błędów niż w 2018 roku – średnio 12 068 błędów dziennie, co około 7 sekund. Porównując dane z roku 2018 i 2019, nie dostrzeżemy większych zmian – wciąż popełniamy te same błędy, z bardzo podobną częstotliwością. Wśród 15 najczęstszych błędów aż 13 dotyczy niepoprawnego zapisu. Największe ich źródło stanowią: Facebook (27,2 proc. zgromadzonego materiału), YouTube (20,5 proc.) oraz Twitter (16,9 proc.). W zeszłorocznej czołówce również znalazł się Facebook (40,2 proc. – w tym roku wynik zdecydowanie na korzyść portalu społecznościowego), YouTube (20,8 proc.), a także fora dyskusyjne (10,8 proc.). Tendencja do popełniania największej liczby błędów utrzymuje się w miejscach, w których obowiązuje największa swoboda wypowiedzi, czyli na portalach społecznościowych i forach dyskusyjnych. Cały raport można obejrzeć tutaj. Tekst: Paula Kierzek Zdjęcie główne: kadr z serialu “Seks w wielkim mieście” Analiza danych masywnych na przykładzie portalu społecznościowego . 96. Analiza subiektywizmu i zabarwienia emocjonalnego wypowiedzi z portali Młodzi ludzie pytają Ponumeruj poniższe kwestie, zaczynając od tej, którą uważasz za najważniejszą: ․․․․․ moja prywatność ․․․․․ mój czas ․․․․․ moja reputacja ․․․․․ moje przyjaźnie KTÓRĄ z powyższych spraw uznałeś za najważniejszą? Jeśli jesteś użytkownikiem jakiegoś portalu społecznościowego, to zarówno w tej sprawie, jak i w pozostałych trzech musisz się wykazać dużą ostrożnością. Ale czy w ogóle powinieneś mieć konto w serwisie społecznościowym? Jeżeli mieszkasz z rodzicami, to decyzja należy do nich (Przysłów 6:20)*. Korzystanie z serwisów społecznościowych — tak jak z innych stron w Internecie — ma swoje plusy i minusy. Gdyby rodzice nie zgadzali się, żebyś miał profil, powinieneś to uszanować (Efezjan 6:1). Z kolei jeśli rodzice dali ci zgodę na założenie konta społecznościowego, to jak możesz uniknąć związanych z tym zagrożeń? W artykule z serii „Młodzi ludzie pytają” opublikowanym w Przebudźcie się! z lipca 2011 roku omówiono kwestię prywatności i czasu. W tym artykule zajmiemy się kwestią reputacji i przyjaźni. TWOJA REPUTACJA Jeżeli zależy ci na dobrej reputacji, to nie będziesz dawać innym uzasadnionych powodów do wyrobienia sobie na twój temat niepochlebnej opinii. Posłużmy się przykładem: Wyobraź sobie, że masz nowiutki samochód — bez najmniejszej ryski. Czy nie chciałbyś go zachować w takim stanie? Jak byś się czuł, gdybyś go rozbił z powodu własnej nieostrożności? Coś podobnego mogłoby się stać z twoją reputacją, gdybyś nieostrożnie korzystał z portalu społecznościowego. „Opinię można sobie zepsuć jednym bezmyślnym zdjęciem lub postem” — mówi Cara. Zastanów się więc, jaki wpływ na to, co myślą o tobie inni, mają: ● Twoje zdjęcia. Apostoł Piotr napisał: „Niech inni zawsze widzą, że zachowujecie się porządnie” (1 Piotra 2:12, Contemporary English Version). Co rzuca się w oczy, jeśli chodzi o zdjęcia zamieszczane na portalach społecznościowych? „Czasami ktoś, o kim dotąd miałam dobre zdanie, wrzuca fotki, na których wygląda na podpitego” (19-letnia Ana). „Znam dziewczyny, które publikują swoje zdjęcia w prowokacyjnych pozach. Na profilu prezentują się zupełnie inaczej niż na co dzień” (19-letnia Cara). Co byś sobie pomyślał o kimś, kto na portalu ma zdjęcie, na którym 1) wygląda wyzywająco lub 2) sprawia wrażenie pijanego? 1. ․․․․․ 2. ․․․․․ ● Twoje wpisy. W Liście do Efezjan 4:29 czytamy: „Niech z waszych ust nie wychodzi żadna zgniła wypowiedź [„żadne nieprzyzwoite słowo”, Biblia warszawska]”. Daje się zauważyć, że do dyskusji w serwisach społecznościowych często wkradają się plotki, wulgarne słownictwo i niemoralna tematyka. „Na portalu ludzie mają mniej zahamowań. Wydaje im się, że dosadne słowa wystukane na klawiaturze nie rażą tak bardzo jak wypowiedziane na głos. Niektórzy może nie przeklinają, ale pozwalają sobie na flirciarskie, śmiałe, a nawet nieprzyzwoite teksty” (19-letnia Danielle). Dlaczego twoim zdaniem przed ekranem komputera wiele ludzi pozwala sobie na więcej? ․․․․․ Czy to rzeczywiście ma znaczenie, jakie zdjęcia i wpisy umieszczasz? Jak najbardziej! Dziewiętnastoletnia Jane opowiada: „Dużo się o tym mówi w szkole — że pracodawcy zaglądają na profile kandydatów, by wyrobić sobie o nich zdanie”. Tak właśnie postępuje dr Brian Fogg, który w książce Facebook for Parents (Facebook dla rodziców) wyjaśnia: „Uważam, że wchodzi to w zakres moich obowiązków. (...) Gdy mam dostęp do profilu kandydata i widzę tam nieciekawe rzeczy, jestem zniesmaczony. Nie zatrudnię takiej osoby. Dlaczego? Ponieważ moi współpracownicy muszą mieć bezbłędne wyczucie”. Jeżeli jesteś chrześcijaninem, powinieneś uwzględnić jeszcze jedną ważną sprawę — jak to, co zamieszczasz na portalu, może wpłynąć na twoich współwyznawców oraz na inne osoby. Apostoł Paweł napisał: „W niczym nie dajemy żadnego powodu do zgorszenia” (2 Koryntian 6:3; 1 Piotra 3:16). Co możesz zrobić Jeżeli za zgodą rodziców masz konto społecznościowe, przyjrzyj się zamieszczonym na nim zdjęciom i zadaj sobie pytania: „Co te zdjęcia mówią o mnie? Czy właśnie taki swój wizerunek chcę kreować? Czy byłbym zakłopotany, gdyby je zobaczyli moi rodzice, starszy ze zboru albo potencjalny pracodawca?”. Gdybyś na to ostatnie pytanie odpowiedział twierdząco, koniecznie dokonaj zmian. Tak właśnie zrobiła 21-letnia Kate: „Jeden ze starszych porozmawiał ze mną o moim zdjęciu profilowym i byłam mu za to wdzięczna. Wiedziałam, że chodziło mu o moją reputację”. Poza tym starannie przejrzyj swoje komentarze — oraz komentarze, które inni dodali do twojej strony. Nie toleruj „głupiej gadaniny” ani „sprośnych żartów” (Efezjan 5:3, 4). „Niektórzy zamieszczają nieprzyzwoite lub dwuznaczne posty” — mówi Jane. „Chociaż to nie ty jesteś ich autorem, źle świadczą o tobie — są przecież na twojej stronie”. Jakie reguły, jeśli chodzi o zamieszczanie zdjęć i wpisów, pomogą ci chronić swoją reputację? ․․․․․ TWOJE PRZYJAŹNIE Załóżmy, że jedziesz dokądś samochodem. Czy wziąłbyś na stopa pierwszą lepszą osobę? Użytkownicy portali społecznościowych stoją przed podobną decyzją — do kogo wyślą lub od kogo przyjmą zaproszenie do grona znajomych. Jak dalece będziesz ostrożny? „Niektórym zależy tylko na kolekcjonowaniu znajomych — im więcej, tym lepiej. Dodają nawet te osoby, których właściwie nie znają” (16-letnia Nayisha). „Serwisy społecznościowe pozwalają odświeżać stare znajomości. Ale niektóre znajomości wcale nie są tego warte” (25-letnia Ellen). Co możesz zrobić Wskazówka: Kontroluj i edytuj. Przeanalizuj swoją listę znajomych i w razie potrzeby wprowadź zmiany. Przy każdej osobie zadaj sobie pytania: 1. Co wiem o jej zachowaniu poza siecią? 2. Jakie zdjęcia i komentarze zamieszcza w Internecie? 3. Czy wywiera na mnie dobry wpływ? „Listę znajomych zazwyczaj przeglądam co miesiąc. Jeśli jest na niej ktoś, kto mi nie odpowiada albo kogo słabo znam, usuwam go z listy” (17-letnia Ivana). Wskazówka: Ustal strategię. Przy wysyłaniu i przyjmowaniu zaproszeń do grona znajomych trzymaj się określonych reguł, tak samo jak to robisz w kontaktach osobistych (1 Koryntian 15:33). Na przykład Leanne wyjaśnia: „Mam następującą strategię: Jeżeli cię nie znam, nie przyjmę twojego zaproszenia. Jeżeli na twoim profilu zobaczę coś wątpliwego, usunę cię z listy znajomych i odrzucę kolejne zaproszenia”. Inni postanowili trzymać się podobnych reguł. „Nie akceptuję wszystkich jako ‚przyjaciół’. To mogłoby być niebezpieczne” (21-letnia Erin). „Otrzymuję zaproszenia do grona znajomych od kolegów ze szkolnych lat. Ale jeśli nie nawiązywałem z kimś bliskiej przyjaźni wtedy, to dlaczego miałbym to robić teraz?” (21-letni Alex). Opisz poniżej swoją strategię: ․․․․․ Więcej artykułów z serii „Młodzi ludzie pytają” znajdziesz na stronie internetowej [Przypis] Przebudźcie się! nie zaleca ani nie potępia żadnego konkretnego portalu. Chrześcijanie muszą uważać, żeby podczas korzystania z Internetu nie łamać zasad biblijnych (1 Tymoteusza 1:5, 19). [Napis na stronie 10] Przysłowie biblijne mówi: „Dobre imię jest cenniejsze od wielkiego bogactwa” (Przysłów 22:1, Edycja Świętego Pawła). [Ramka na stronie 12] DLACZEGO NIE MIAŁBYŚ POROZMAWIAĆ Z RODZICAMI? Omów z rodzicami ten artykuł oraz artykuł „Młodzi ludzie pytają” z poprzedniego numeru Przebudźcie się!. Porozmawiajcie, jak twoja aktywność w Internecie wpływa na 1) twoją prywatność, 2) twój czas, 3) twoją reputację i 4) twoje przyjaźnie. [Ramka na stronie 13] DO RODZICÓW W świecie wirtualnym twoje dzieci mogą się orientować lepiej niż ty. Ale jeżeli chodzi o przejawianie rozeznania, z pewnością mają się czego od ciebie uczyć (Przysłów 1:4; 2:1-6). Parry Aftab, specjalistka w dziedzinie bezpieczeństwa w Internecie, ujęła to następująco: „Dzieci wiedzą więcej o technice, rodzice wiedzą więcej o życiu”. W ostatnich latach serwisy społecznościowe zyskały ogromną popularność. Czy twoje dziecko jest na tyle dojrzałe, żeby mieć profil w takim serwisie? Decyzja w tej sprawie należy do ciebie. Pamiętaj przy tym, że z korzystaniem z portalu jest jak z prowadzeniem samochodu lub posiadaniem konta bankowego czy karty kredytowej — wiążą się z tym pewne zagrożenia. Na przykład jakie? PRYWATNOŚĆ. Młodzi często nie zdają sobie sprawy, że umieszczanie w Internecie zbyt wielu informacji pociąga za sobą poważne konsekwencje. Ujawniając, gdzie mieszkają, gdzie chodzą do szkoły, kiedy są w domu, a kiedy nie, mogą narazić na szwank bezpieczeństwo całej rodziny. Co możesz zrobić. Kiedy twoje dziecko było młodsze, uczyłeś je, żeby zanim przejdzie przez ulicę, popatrzyło w obie strony. Teraz, gdy jest starsze, ucz je bezpiecznie poruszać się w Internecie. Przeczytaj, co o prywatności w sieci napisano w poprzednim artykule z serii „Młodzi ludzie pytają”. Zajrzyj też do artykułów zamieszczonych w Przebudźcie się! z października 2008 roku, na stronach od 3 do 9. Podyskutuj na ten temat z dzieckiem. Pomóż mu kierować się w tych kwestiach „praktyczną mądrością i zdolnością myślenia” (Przysłów 3:21). CZAS. Portale społecznościowe są bardzo wciągające. „Miałem konto zaledwie kilka dni, a już nie mogłem się od niego oderwać” — opowiada 23-letni Rick. „Godzinami przeglądałem zdjęcia i wpisy”. Co możesz zrobić. Przeczytaj i omów z dzieckiem artykuł „Młodzi ludzie pytają: Czy jestem uzależniony od mediów elektronicznych?”, opublikowany w Przebudźcie się! ze stycznia 2011 roku. Zwróćcie szczególną uwagę na ramkę ze strony 26 „Byłam uzależniona od serwisu społecznościowego”. Pomóż dziecku nauczyć się zachowywać „umiar w nawykach” i trzymać się ustalonego limitu czasowego na korzystanie z Internetu (1 Tymoteusza 3:2). Przypominaj, że życie toczy się również poza siecią! REPUTACJA. „Młodzieńca można poznać po działaniu” — mówi przysłowie biblijne (Przysłów 20:11, Edycja Świętego Pawła). Słowa te z pewnością pasują do aktywności w sieci. Serwis społecznościowy to forum publiczne, więc wszystko, co twoje dziecko w nim zamieszcza, rzutuje nie tylko na jego reputację, ale też na reputację całej waszej rodziny. Co możesz zrobić. Nastolatek powinien wiedzieć, że to, co publikuje w sieci, świadczy o nim jako o człowieku. Powinien też rozumieć, że każdy ruch w Internecie zostawia ślad. „Do dzieci często nie dociera, że materiały umieszczane w sieci trafiają tam na zawsze. Ale muszą to sobie uświadomić” — czytamy w pewnej książce. „Warto im przypominać, żeby w Internecie nie pisały niczego, czego nie powiedziałyby w realu” (Gwenn Schurgin O’Keeffe, CyberSafe). PRZYJAŹNIE. „Młodzi chcą być postrzegani jako osoby popularne”, mówi 23-letnia Tanya, „więc do grona znajomych są skłonni przyjmować ludzi zupełnie im obcych albo będących na bakier z zasadami”. Co możesz zrobić. Pomóż synowi lub córce ustalić strategię przyjmowania nowych osób do grona internetowych znajomych. Na przykład 22-letnia Alicia zazwyczaj nie akceptuje zaproszeń od znajomych swoich znajomych. Wyjaśnia: „Jeśli kogoś nie znam, nie spotkałam go osobiście, to nie dodam go do listy tylko dlatego, że mamy wspólnych przyjaciół”. Julia i Tim założyli własne konto społecznościowe, żeby mieć wgląd w profil córki. „Powiedzieliśmy, że ma nas dodać do listy swoich znajomych” — mówi Julia. „Kiedy utrzymuje z kimś kontakty w Internecie, to tak jakby zapraszała te osoby do naszego domu. Chcemy wiedzieć, z kim spędza czas”. [Ilustracja na stronie 11] Tak jak nieostrożna jazda może się skończyć wypadkiem, tak zamieszczenie w Internecie nieprzyzwoitych zdjęć i wpisów może zrujnować twoją reputację [Ilustracja na stronie 12] Czy zabrałbyś do samochodu pierwszą lepszą osobę? Dlaczego więc miałbyś przyjmować do grona internetowych znajomych kogoś, kogo nie znasz? Netscape Navigator ma za zadanie przede wszystkim ułatwić korzystanie z portalu społecznościowego Netscape. Wersja 9 posiada sporo nowości, sam interfejs zdecydowanie przypomina wygląd znany z Firefoksa. Dostępne są zakładki, menadżer pobierania, rozszerzenia, otwieranie stron w kartach, pasek zakładek, itd.
Najlepsza odpowiedź oliveczka2 odpowiedział(a) o 20:48: Wczoraj przemalowałyśmy pokój. Najpierw włożyłyśmy ubrania ochronne, później opróżniłyśmy pomieszczenie i okleiłyśmy taśmą drzwi oraz okna. Wreszcie wniosłyśmy farbę i pędzle. Włączyłyśmy ulubioną muzykę. Zaczęłyśmy od sufity, później zabrałyśmy się za ściany. Po kilku godzinach z satysfakcją oglądałyśmy efekty naszej że pomogłam :) Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub
sfNKSz.